Ինչպե՞ս կարելի է սեփական ուժերով ձևակերպել բնակելի տարածության վարձակալությունը
Արձակուրդային շրջանի ավարտից և նոր ուսումնական տարվա բացումից հետո վարձակալած բնակարանների թիվը զգալիորեն աճում է: Բնակելի տարածության վարձակալությունը պետք է ձևակերպվի ՀՀ գործող օրենսդրությամբ սահմանված կանոնների պահպանմամբ: Ցանկանալով խուսափել վարձակալության ձևակերպմամբ պայմանավորված քաշքշուկը՝ շատերը դիմում են անշարժ գույքի շուկայում մասնագիտացվող միջնորդների օգնությանը: Ամեն դեպքում կան այնպիսի մարդիկ, ովքեր ցանկանում են ինքնուրույնաբար կատարել բնակարանի վարձակալությանն առնչվող գործողություններն` առանց կողմնակի անձանց դիմելու: Նրանց համար շատ օգտակար կլինի ծանոթանալ ներքևում շարադրված տեղեկատվությանը:
Ինչպե՞ս գտնել վարձակալ
Խելամիտ վարձավճարը բնակելի տարածության պահանջարկը կանխորոշող գլխավորագույն գործոնն է: Վարձավճարի չափը կախված է բնակարանի վիճակից, դրա տրանսպորտային մատչելիությունից, կահավորվածությունից, շենքի ընդհանուր վիճակից, ինչպես նաև բնակարանի գտնվելու վայրից: Հիմնականում վարձակալները փնտրում են թեթև վերանորոգված բնակարաններ, որոնք կահավորված են էժան և պրակտիկ կահույքով և ապահովված են անհրաժեշտ կենցաղային տեխնիկայով:
Ինչպե՞ս անցկացնել բնակարանի զննությունը
Նախքան հնարավոր վարձակալներին բնակարանը ցուցադրելը անհրաժեշտ է այն պատրաստել՝ մաքրել բոլոր սենյակները և ստուգել տեխնիկայի սարքինությունը: Եթե վարձակալը կպահանջի տրամադրել բնակարանի նկատմամբ սեփականության իրավունքի վկայականը կամ կոմունալ ծառայությունների գծով ունեցած պարտքերի մարման փաստը հավաստող ապացույց, պետք է կատարել իր ցանկությունը: Հաճախ բնակարանի վարձակալությունը չի առաջացնում որևէ խնդիր, սակայն որոշ դեպքերում անշարժ գույքը կարող է ունենալ մի քանի սեփականատեր և դրա արդյունքում վարձակալության պայմանագիր կնքելու համար պետք է լինելու նրանց համաձայնությունը: Քիչ չեն այնպիսի դեպքեր, երբ վարձակալության պետական գրանցումից հետո բնակելի տարածության համասեփականատերերից մեկը վերադառնում է բնակություն հաստատելու նպատակով, իսկ տանն արդեն ապրում են վարձակալներ: Նման իրավիճակից խուսափելու համար համասեփականատիրոջ համաձայնությունը հաստատվում է նրա կողմից տրված լիազորագրով:
Հիշեք, որ որևէ ազգականի կողմից բնակելի տարածքը վարձակալությամբ հանձնելը չի թույլատրվում առանց պատշաճ կերպով ձևակերպած լիազորագրի:
Վճարումների կատարման կարգը
Վարձակալության վերաբերյալ համաձայնություն ձեռք բերելուց հետո վարձատուն և վարձակալը միշտ չէ, որ կարողանում են միանգամից պայմանագիր կնքել, քանզի հաճախ նրանց մոտ բացակայում են անհրաժեշտ փաստաթղթերը կամ գումարը, ուստի նրանց միջև կնքվում է նախավճարի մասին պայմանագիր (համաձայնություն), որպեսզի վարձատուն վստահությամբ կարողանա հանել բնակարանը վարձակալությամբ տրվող բնակարանների ցանկից: ՀՀ քաղաքացիական օրենսգրքով նախատեսվում է, որ նախավճար է համարվում այն դրամական գումարը, որ պայմանավորվող կողմերից մեկը պայմանագրով հասանելիք վճարների հաշվին տալիս է մյուս կողմին` իբրև պայմանագրի կնքման ապացույց և դրա կատարման ապահովում:
Նախավճարի գումարի չափը համաձայնեցվում է վարձատուի և վարձակալի համաձայնությամբ: Համաձայնության մեջ պետք է հստակեցնել, ի ապահովումն որ պարտականության է այն կնքվել և նշել, որ փոխանցվող գումարը հանդիսանում է նախավճար: Եթե վարձակալը հրաժարվի բնակարանի վարձակալությունից, ապա փոխանցած գումարը մնալու է վարձատուի մոտ: Եթե բնակարանն ինչ-որ պատճառներով հանձնվում է երրորդ անձի, վարձատուն վերադարձնում է վարձակալին նախավճարի կրկնապատիկը: Հիշեք՝ նախավճարի համաձայնությունը պետք է կնքվի գրավոր:
Եթե կա մտավախություն, որ վարձակալության ժամկետի ավարտից հետո վարձակալը կբերի օգտագործվող գույքն անպիտան վիճակի, չի կատարելու կոմունալ վճարումներ կամ չի պահպանելու վարձակալության մնացած պայմանները, պայմանագրում պետք է ներառել դեպոզիտի (այլ կերպ կոչված՝ գումարային գրավի) վերաբերյալ պայմանը: Նախավճարը կատարվում է առաջին ամսվա վարձավճարը փոխանցելու պահին և այն մնում է վարձատուի մոտ մինչ վարձակալության ավարտ: Եթե վարձակալության ավարտի դրությամբ տեղի են ունեցել պայմանագրի պայմանների խախտումներ, վարձակալի կողմից պատճառված վնասը հատուցվում է նշված գումարից:
Վարձակալության դիմաց վճարվող պարբերական վճարումների չափը սահմանվում է կողմերի համաձայնությամբ: Հիմնականում վարձավճարը վճարվում է յուրաքանչյուր ամիս, սակայն կողմերի համաձայնությամբ կարող է հաստատվել վճարումների կատարման այլ ժամկետ:
Բնակելի տարածության վարձակալության պայմանագրի կնքման ձևը
Բնակելի տարածության վարձակալության պայմանագիրը կնքվում է գրավոր և ենթակա է նոտարական վավերացման: Դրանից հետո պայմանագրով տրվող իրավունքը պետք է գրանցվի ՀՀ ԿԱ կադաստրի պետական կոմիտեում: Հաշվի առեք, որ վարձակալության իրավունքը ծագում է միայն այդ իրավունքի պետական գրանցման պահից: Եթե վարձակալության ժամկետը պայմանագրով որոշված չէ, այն համարվում է անորոշ ժամկետով կնքված:
Պրակտիկայում կան շատ դեպքեր, երբ փաստացի վարձակալական հարաբերությունները չեն ֆիքսվում կողմերի միջև կնքվող պայմանագրի միջոցով և, հետևաբար, չեն գրանցվում: Այս պրակտիկան պայմանավորված է վարձակալությունից բխող հարկային վճարումները չկատարելու վարձատուի ցանկությամբ: Սակայն այս դեպքում կա հնարավորություն, որ վարձակալը չի կատարելու իր պարտականությունը և կլքի բնակելի տարածությունն առանց կոմունալ վճարումների և վարձավճարի գումարները վճարելու: Նման պարագայում ձեր իրավունքների օրինական պաշտպանության հնարավորությունը գրեթե բացառվելու է, ուստի խորհուրդ է տրվում ձևակերպել վարձակալությունը՝ պահպանելով ՀՀ օրենսդրության բոլոր պահանջները:
16.06.2016