2003թ. սկսած 27 տարին լրացած և պարտադիր զինվորական ծառայությունից խուսափելու համար հետախուզման մեջ գտնվող Հայաստանի քաղաքացիները Հայաստանի Հանրապետության պետական բյուջե որոշակի գումարներ վճարելուց հետո ունեն քրեական պատասխանատվությունից ազատվելու միանգամայն օրինական հնարավորություն:

Հնարավոր քրեական հետապնդումից ազատվելու և արդեն հարուցված քրեական գործը դադարեցնելու այս մեթոդը հաստատվել է “սահմանված կարգի խախտմամբ պարտադիր զինվորական ծառայություն չանցած քաղաքացիների մասին”ՀՀ օրենքով:

Դիմումի ներկայացման եւ քննարկման կարգը

Այս պահին Հայաստանում պատասխանատվությունից կարող են ազատվել միայն այն խուսափողները, որոնց 27 տարին լրացել է 1992 թվականի աշնանային զորակոչի և 2015 թվականի մայիսի 1-ի միջև ընկած ժամանակահատվածում ։ ՀՀ Ազգային ժողովում ակտիվորեն քննարկվում է այդ ժամկետը մինչև 2017 թվականի մայիսի 1-ը երկարաձգելու հնարավորությունը:

Այս կապակցությամբ պետք է հասկանալ, որ այժմ 2017 թվականի մայիսի 1-ից հետո ծնված անձինք չեն կարող ազատվել քրեական պատասխանատվությունից ։

Ընդհանուր կանոնով պարտադիր վճարների վճարման մասին դիմումը քրեական հետապնդումը հետագայում դադարեցնելու նպատակով ներկայացվում է քաղաքացու հաշվառման վայրի զինվորական կոմիսարիատ: Հաշվի առնելով այն, որ զինվորական ծառայությունից խուսափելու հետևանքով իրենց դեմ քրեական գործեր հարուցելուն բախվող Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիների մեծ մասը բնակվում է արտասահմանում, օրենքով թույլատրվել է դիմում ներկայացնելը և վստահված անձի միջոցով պարտադիր վճարի վճարումը:

Զինվորական ծառայություն չանցած քաղաքացիների դիմումները ներկայացվում են հատուկ հանձնաժողով, որը ստեղծվել է ներկայացված դիմումների վերաբերյալ որոշումներ կայացնելու նպատակով: Դիմումն ու դրա հետ համատեղ ներկայացված փաստաթղթերը սովորաբար քննարկվում են 1-ին ամսվա ընթացքում ։ Որոշակի հանգամանքներում ժամկետը կարող է երկարացվել մինչեւ 2 ամիս:

Եթե քաղաքացու դիմումը բավարարվի, ապա պարտադիր վճարը պետք է փոխանցվի հատուկ բյուջետային հաշիվ դիմումի բավարարման պահից 10 օրվա ընթացքում: Ընդ որում, վճարման փաստի կարեւոր ապացույցը բանկային անդորրագիրն է, որը պետք է անհապաղ հանձնվի հանձնաժողովին:

Դրանից հետո հանձնաժողովը մեկշաբաթյա ժամկետում անդորրագիրը ուղարկում է դատախազություն, որտեղ դատախազը որոշում է կայացնում քրեական գործը կարճելու մասին եւ նշված որոշման նմուշը ուղարկում է քաղաքացու հաշվառման վայրի զինվորական կոմիսարիատի տարածքային մարմին: Դրանից հետո դուք կարող եք առանց որեւէ խոչընդոտի գտնվել Հայաստանի տարածքում ՝ առանց քրեական պատասխանատվության ենթարկելու սպառնալիքի ։

Հիշեք, որ քրեական գործի կարճման մասին որոշման ընդունումը մերժելու դեպքում դուք ունեք հանձնաժողովի մերժումը դատական բողոքարկելու հնարավորություն։

Պարտադիր վճարների դրույքաչափերը

Նախատեսվում է, որ յուրաքանչյուր զորակոչի համար, որից քաղաքացին խուսափել է, նա վճարում է 100000 ՀՀ դրամի չափով գումար, այսինքն, եթե քաղաքացին խուսափել է 3 զորակոչից, ապա պարտավոր է վճարել 300000 դրամ, եթե 10 զորակոչից 1000000 դրամ է (զորակոչերի քանակը բազմապատկվում է 100000 – ով):

Զինվորական ծառայություն չանցած, բայց հետագայում զինվորական ծառայությունից ազատվելու հիմքեր ձեռք բերած զինապարտների նկատմամբ սահմանվում են վճարումների մի քանի այլ չափեր:

Պարտադիր վճարների հատուկ չափերը նախատեսված են նաեւ այն քաղաքացիների համար, ովքեր ստացել են ընտանեկան դրության բերումով տարկետման իրավունք եւ համապատասխանում են հետեւյալ պայմաններից որեւէ մեկին:

1. Ծնողազուրկ այն քաղաքացիները, որոնցից երկուսն էլ տարիքային կենսաթոշակի են հասել, ճանաչվել են 1-ին կամ 2-րդ խմբի հաշմանդամ, կամ դատարանի որոշմամբ ճանաչվել են անգործունակ
2. 2 երեխա կամ առանց մոր աճող երեխա ունեցող քաղաքացիները
3. Քաղաքացիները, որոնց կանայք ճանաչվել են 1-ին կամ 2-րդ խմբի հաշմանդամ
4. Այն քաղաքացիները, որոնք ունեն 1-ին կամ 2-րդ խմբի հաշմանդամ ճանաչված կամ դատարանի վճռով անգործունակ ճանաչված հարազատ եղբայր կամ քույր, պայմանով, որ բացակայում են իրենց ընտանիքի անդամ համարվող եւ նրանց հետ ապրող այլ աշխատունակ անձինք
5. Քաղաքացին, ում կինը սպասում է երկրորդ երեխային կամ Երկվորյակին 6 ամսվա հղիության ընթացքում
6. Օրենքով չնախատեսված դեպքերում ընտանեկան դրության բերումով տարկետում ստանալու իրավունք ունեցող քաղաքացիները

Վերոնշյալ պայմանների ներքո գտնվող բոլոր քաղաքացիները պարտավոր են պետական բյուջե վճարել 30000 դրամ:

Պահեստազորի (պահեստազորի) սպաների համար, ովքեր հասել են 35 տարեկան տարիքի եւ խուսափել են պարտադիր զինվորական հավաքներից, սահմանվել են ավելի խիստ պահանջներ: Այսպես, վճարումներից խուսափելու (չանդամակցելու) յուրաքանչյուր դեպքի համար սահմանվել է 200000 ՀՀ դրամի չափով վճար ։ Իսկ եթե քաղաքացին գանձումից տարկետման հիմքեր է ձեռք բերել, ապա պարտավոր է վճարել 100.000 դրամի չափով գումար։