Կլինիկական փորձարկումների սուբյեկտների իրավունքները
Բժշկական հետազոտությունները առանցքային դեր են խաղում ժամանակակից առաջընթացի մեջ ՝ թույլ տալով մշակել տարբեր հիվանդությունների բուժման, ախտորոշման և կանխարգելման նոր մեթոդներ: Բայց պետք չի մոռանալ նման ուսումնասիրությունների մասնակիցների իրավունքների ու շահերի պաշտպանելու անհրաժեշտության մասին:
Ի՞նչ է հասկացվում որպես կլինիկական հետազոտություն: Հայկական օրենսդրության համաձայն ՝ դա մարդու ՝ որպես սուբյեկտի մասնակցությամբ հետազոտություն է, որն իրականացվում է հիվանդությունների կանխարգելման, ախտորոշման և բուժման մեթոդների անվտանգության և արդյունավետության բացահայտման կամ հաստատման նպատակով: Կլինիկական փորձարկումների անցկացման թույլտվությունը տրվում է Հայաստանի Հանրապետության Առողջապահության նախարարության կողմից ‘ Կլինիկական փորձարկումների էթիկայի հանձնաժողովի դրական եզրակացության հիման վրա:
“Բնակչության բժշկական օգնության և սպասարկման մասին” ՀՀ օրենքի 38-րդ հոդվածի համաձայն ‘ նոր մեթոդների, ձևերի, միջոցների կիրառման և կենսաբժշկական հետազոտությունների անցկացման հետ կապված հետազոտություններն ու փորձարկումները կարող են իրականացվել միայն դրանց ենթարկվող անձի գրավոր համաձայնությամբ: Ընդ որում, նշվում է, որ մարդն իրավունք ունի հրաժարվել հետազոտությանը մասնակցելուց դրա ցանկացած փուլում։
Ի՞նչ իրավունքներ ունի կլինիկական փորձարկում անցնող անձը:
Այն անձը, ով որոշել է կլինիկական հետազոտություն անցնել, ունի հետևյալ իրավունքները.
- Տեղեկացված համաձայնության իրավունք – մինչ իր համաձայնությունը տալը, բժշկական փորձարկման մասնակիցը պետք է տեղեկացված լինի իրականացվող ընթացակարգի բոլոր ասպեկտների մասին, ներառյալ բոլոր նպատակներն ու փուլերը, ռիսկերը։ Բացի այդ, անձը պետք է տեղյակ լինի, որ իր մասնակցությունը կամավոր է;
- Տվյալների գաղտնիության իրավունք – հետազոտության մասնակցի անձնական տվյալները պետք է գաղտնի պահվեն, և դրանց հրապարակման պատասխանատվությունը կրում է հետազոտությունն իրականացնող կազմակերպությունը;
- Անվտանգության ապահովման իրավունք-հետազոտության ընթացքում բժշկական հաստատության աշխատակիցները պարտավոր են խստորեն վերահսկել բոլոր գործընթացները, որպեսզի կանխեն մասնակցի առողջության համար հնարավոր ռիսկերը: Պետք է վերահսկվեն բոլոր փուլերը, իրականացվեն կանոնավոր բժշկական հետազոտություններ, անհապաղ հայտնաբերվեն բոլոր անցանկալի կողմնակի ազդեցությունները: Բարդությունների առաջացման դեպքում անձին պետք է ցուցաբերվի անհրաժեշտ օգնությունը:
Այս բոլոր իրավունքները փոխկապակցված են, և մեկի գոյությունը առանց մյուսի վտանգ է սպառնում բժշկական փորձարկման մասնակցի համար:
Կլինիկական փորձարկման մասնակցելուց առաջ խորհուրդ ենք տալիս դիմել ոչ միայն բժշկական, նաև իրավաբանական խորհրդատվության: Նրա լավագույնը կարող եք ստանալ Վարդան Խեչյանի իրավաբանական գրասենյակում։ Եթե Ձեր իրավունքները խախտվել են նման ընթացակարգի ընթացքում, մենք կմշակենք անհրաժեշտ ռազմավարություն պաշտպանության համար։
☎+374 33 311 00
🏢 0002 Երևան, Եկմալյան փողոց, տուն 6, հարկ 2
🔗 https://www.armenianlaw.com/
Tg: @VardanLaw