Պետք է խոստովանել, որ Հայաստանի Հանրապետությունում բացակայում են դատական բժշկական փորձաքննության միասնական սկզբունքները, ինչպես ԱՊՀ մյուս բոլոր երկրներում, ուստի միանգամայն հիմնավորված է, որ շատ քաղաքացիների մոտ կասկածներ են առաջանում փորձագետի եզրակացության արժանահավատության եւ հիմնավորվածության վերաբերյալ:

Մրցակցային սկզբունքի իրականացման նպատակով առկա է փորձագիտական հետազոտությունների արդյունքների ստուգման և գնահատման էական անհրաժեշտություն:

Ցանկացած բնույթի գործով բժիշկ-փորձագետի եզրակացությունը քննվող գործով օբյեկտիվ ճշմարտություն սահմանելու վերաբերյալ էական ապացույցներից մեկն է:

Այս կապակցությամբ բժիշկ-փորձագետի կեղծ եզրակացությունը թույլ չի տա քննվող գործով կարեւոր ապացույցային տեղեկատվություն ստանալ դատական կարգով իրական իրավիճակ հաստատելու համար, ինչը միանշանակ կհանգեցնի դատական սխալի:

Գործնականում հաճախ է պատահում, որ քաղաքացին որոշում է” կաշառել ” բժիշկ-փորձագետին ՝ դատարանի կողմից իր օգտին որոշում կայացնելու նպատակով ։ Եվ այսպես, բժիշկ-փորձագետները զույգով գործի վերաբերյալ ակնհայտ կեղծ եզրակացություն են տալիս ։

Բժիշկ-փորձագետի կողմից ակնհայտ կեղծ եզրակացություն տալու մոտիվներով կարող են հանդես գալ բացարձակապես տարբեր փաստեր: Մասնավորապես, դա ոչ իրավաչափ ազդեցություն է շահագրգիռ անձանց կողմից, տաշտակ եւ այլն:

Այդ դեպքում ինչպես դատական կարգով պարզել օբյեկտիվ ճշմարտությունը, եթե բժիշկ-փորձագետի եզրակացությունը ապացույցների ամենակարեւոր աղբյուրն է, բայց դրանում պարունակվող տեղեկատվությունը չի համապատասխանում իրականությանը ։

Հայ օրենսդիրի կողմից չպետք է թույլ տրվի քննվող գործի ելքով շահագրգիռ անձանց կողմից անհրաժեշտ ուղղությամբ բժիշկ-փորձագետի եզրակացությունը “շտկելու” իրական հնարավորությունը:

Եթե տեղի է ունեցել այնպես, որ դուք, այնուամենայնիվ, հայտնվել եք նման տհաճ իրավիճակում, ապա ձեզ անհրաժեշտ է անել հնարավոր ամեն ինչ, որպեսզի ՀՀ դատական մարմինը բժիշկ-փորձագետի եզրակացությունն ընդունի անթույլատրելի ապացույց, այլապես գործի քննության արդյունքում արդարացի դատական որոշում դուք չեք տեսնի ։

Նման գործերը, Որպես կանոն, բավականին բարդ և ծավալուն են, ուստի արժե օգտվել որակավորված փաստաբանի ծառայություններից, որպեսզի լիարժեք պաշտպանեն իրենց իրավունքները դատական կարգով և նպաստեն ՀՀ դատարանի կողմից արդարացի որոշման կայացմանը։

Հայաստանի իրավազորության շրջանակներում արդարադատության մատչելիության և ցանկացած մարզի “կաշառված” փորձագետների կողմից չարաշահումից զերծ մնալու նպատակով ՀՀ օրենսդիրը հոդված է ներառել Հայաստանի Հանրապետության քրեական օրենսգրքում, որը փորձագետների համար քրեական պատասխանատվություն է սահմանում ակնհայտ կեղծ եզրակացություն տալու համար:

ՀՀ քրեական օրենսգրքի 338-րդ հոդվածի համաձայն ՝ գործի փորձագետի կողմից ակնհայտ կեղծ եզրակացություն կամ ցուցմունքներ ներկայացնելը, անկախ քաղաքացիական, վարչական կամ քրեական դատավարությունից, հղի է նվազագույն աշխատավարձի հարյուրապատիկից երեքհարյուրապատիկի չափով տուգանքով:

Նման հանցավոր գործողության համար պատժի այլընտրանքը հանդես է գալիս կալանքը առավելագույնը երկու ամիս ժամկետով, կամ առավելագույնը երկու տարի ժամկետով ազատազրկումը:

Այսպիսով, փորձագետին քրեական պատասխանատվության ենթարկելու պարտադիր պայման է հանդիսանում հենց իր կայացրած կեղծ բնույթի, եզրակացության ակնհայտ լինելը, Այսինքն ՝ փորձագետը պետք է հստակ համոզված լինի, որ իր կայացրած եզրակացության մեջ պարունակվող տեղեկությունները չեն համապատասխանում իրականությանը ։ Իսկ եթե տեղի է ունեցել փորձագետի բարեխիղճ մոլորություն, ապա քրեական պատասխանատվությունը բացառվում է ։

Քրեական պատասխանատվությունը բացառելու նպատակով փորձագետները միշտ վկայակոչում են չկանխամտածված սխալը կամ բարեխիղճ մոլորությունը, չնայած այն բանին, որ նրա կողմից կայացված եզրակացությունը ակնհայտորեն սխալ է, կասկածի ենթակա չէ:

Այս հանգամանքի հետ կապված ՝ ՀՀ քրեական օրենսգրքի 338-րդ հոդվածով քրեական պատասխանատվության ենթարկելու հավանականությունը շատ փոքր է, բայց, ինչպես ասում են, անհնար ոչինչ չկա, եթե գործի համար վերցվում է իր գործի պրոֆեսիոնալը ։